Het coronavirus raakt de wereldwijde toerismesector ongekend hard. Reizen is voor een groot deel stilgevallen, waardoor bezettingsgraden tot recordlaagtes zijn gedaald. Hotels raken in problemen en de werkloosheid in de branche loopt op. Toch is de Nederlandse situatie rooskleuriger dan in andere Europese landen. Vooral de Mediterrane landen krijgen klappen, juist de landen die ook al tijdens de financiële crisis hard zijn geraakt. Dat blijkt uit onderzoek van vastgoedadviseur Colliers International.
Het is op dit moment goed nieuws als een land zo min mogelijk afhankelijk is van toerisme. Met 2,5% van het nationale inkomen staat Nederland op plek zeven van de 23 onderzochte Europese landen. In Polen en Zweden ligt dit percentage onder de 2%. Spanje staat ruim aan kop en komt als enige boven de 7% uit.
“Een grote toeristische sector is nu nadelig voor een land, zeker als het virus langer aanhoudt. Dan is een percentage van meer dan 4% alarmerend’’, zegt Dirk Bakker, hoofd van hotels EMEA. “Ook landen die vooral van buitenlandse toeristen afhankelijk zijn, krijgen het zwaar met de geldende reisrestricties.”
Opnieuw alle hens aan dek voor Griekenland
Door strikte invliegmaatregelen en financiële onzekerheid, gaan mensen waarschijnlijk eerst in eigen land op vakantie. Voor Griekenland en Kroatië ziet de komende periode er daarom slecht uit. Zij leunen bijna volledig op internationale reizigers. Griekenland kampt nu al met een enorme staatsschuld en het wegblijven van toeristen komt daardoor extra hard aan. Dit geldt ook voor Italië en Portugal. Twee landen die door de financiële crisis al flink zijn geraakt.
Ook schade voor Nederland
In Nederland komen bijna zes van de tien reizigers uit eigen land, waardoor we een stevige basis hebben. Vooral Finland en Duitsland hebben een goede uitgangspositie waar zelfs bijna 90% van de toeristen uit eigen land komt. Zij kunnen samen met Noorwegen, Zweden en Polen het snelst herstellen. Toch laat het coronavirus ook in deze landen flinke schade achter, nu er ook binnen de grenzen niet tot nauwelijks gereisd wordt.
“Over drie maanden breekt het zomerseizoen in Europa aan en wordt het geld verdiend. Is het virus onder controle, dan kan de toerismebranche rekenen op een snel herstel. Het is zelfs cruciaal voor de landen rondom de Middellandse Zee”, vertelt Dirk Bakker. “Als de situatie pas herstelt na de zomer, zijn de gevolgen voor de toeristische sector niet te overzien en zijn faillissementen niet uit te sluiten. Laat staan dat het duurt tot in 2021.’’
Reiswereld definitief veranderd?
Welk scenario het ook wordt, de impact op de hotelbranche en de economie zal groot zijn. Als het virus voor de zomer is ingedamd, geldt dat de Nederlandse toerismesector en economie redelijk snel kunnen herstellen. Duurt het tot na de zomer, dan kijken we naar minimaal een jaar herstel. Wordt het pas 2021, dan voelen we de gevolgen nog jaren. Daarnaast is de vraag of de wereld er hetzelfde uitziet na corona. Veel zakelijke reizen zijn vervangen door videocalls. De eerste evenementen worden inmiddels digitaal georganiseerd. Deze crisis kan er zo maar eens voor zorgen dat vooral het zakelijk toerisme definitief is veranderd.